Temettü ödenen hisse senedinin fiyatı, ödenmiş olan temettünün fiyatı kadar düşer. Fiyatın düşmesinin sebebi ise ödenen kar miktarının şirketin gelirlerinden yani hazinesinden ödenmesidir. Şirketin kasasında bulunan para da şirketin değerinin bir parçasıdır. Bunun için hisse senedi fiyatı bu oranda düşüş sağlayacaktır. Çünkü şirket temettü ödeyerek bir anlamda finansmanını dağıtmaktadır. Dağıttığı kar payı oranınca şirket bilançosu içinde bulunan net varlığı zarar görmüş, azalmış olacaktır.

Temettü, nakit olarak anlaşılsa da bazen “bedelsiz sermaye artırımı” olarak da gerçekleşir. Bedelsiz sermaye artırımı, toplam fiyat üzerinden açıklanarak, artırılacak bedelsiz oranı da yüzde olarak belirtilir.

Örneğin bir şirketin ödenmiş net sermayesi 100 milyon liradan 200 milyon liraya çıkarılıp, bunu da pay olarak dağıtmaya karar verirse, popüler anlamda haber sitelerinde gördüğümüz “1 Lot hisseniz 2 Lot olacak” manşetini attırır.

Elinizde bu hisseden 25 adet varsa, 50 adet olur. Hisse fiyatı 10 lira ise 5 liraya düşer. Alış maliyetiniz 5 liraysa, 2,5 liraya düşer. Yani o hisseden elde etmiş olduğunuz kar oranı değişmez. İki kat hisse sahibi olursunuz. Bu da elinizdeki hisse senetlerini daha ucuza maletmiş olduğunuz anlamına gelir.

Bedelsiz sermaye artırımına temettü diyemeyiz. Ancak şirketler, yatırımcıları için, temettü ödemek yerine bedelsiz sermaye artırımı yaparak temettü ödemiş gibi bir fayda sağlayabilirler.

Bedelsiz Sermaye Artırım Potansiyeli Nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı şirketlerin kendi öz sermayelerine yaptıkları katkı ile gerçekleşir. Bunu, dönemde elde edilen ve dağıtılabilecek karı, şirketin özsermayesine aktararak yaparlar. Bedelsiz sermaye artırımı, hissenin fiyatının çok artması durumunda bilançoları da uygunsa tercih sebebidir. Bu hisseye insanların ulaşımı zor olmasın diye alınan bir karardır. Bu potansiyel, şirketin mali tablolarında bölünmenin mümkün görülmesi ile hesaplanır.

Bedelsiz sermaye artırım potansiyeli, şirketin öz kaynağı ile öz sermayesini birbirinden çıkarıp ödenmiş sermayeye böldüğümüzde ortaya çıkan sonuçtur. Bunu yüzde cinsinden ifade etmek için, çıkan sonucu da 100 ile çarpmak gerekiyor.

İşte böylece bir şirketin bedelsiz sermaye artışı yapma ihtimalini öğrenebilirsiniz. Bedelsiz potansiyeli yüksek olan şirketlerin bedelsiz sermaye artışı yapacağının hiçbir türlü garantisi yoktur. Şirket böyle bir karar almayabilir. Ancak böyle bir karar alsa dahi, bunun için SPK’ya başvurması gerekmekte. Ardından Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onay verilirse sermaye artışı gerçekleşebilir.

Bedelsiz Sermaye Artışının Avantajları

Bedelsiz sermaye artışı yapılınca hissenin fiyatı düşer, elinde o hisse senedinden bulunan kişilerin de maliyet ortalaması aynı oranda düşer. Ancak ellerinde yapılan bedelsiz sermaye artışı oranı kadar fazla lot bulunur. Bunun aslında bri avantajı ya da dezavantajı yoktur. Bedelsiz sermaye artışı, sadece şirketlerin hisse senetlerinin daha ulaşılabilir olmasını sağlar.

Örneğin, bir hisse senedinin tek bir lotunun fiyatı 1000 liraysa, bunu ancak 1000 liranın katları fiyatlarla satın alabilirsiniz. Yani, 1000 liraya 1 tane, 2000 liraya 2 tane alabilirsiniz. Bu hisseye 2500 lira yatıramazsınız. Aynı şekilde 500 lira yatırmak isteyen küçük yatırımcılar bu hisseden hiç alamazlar.

Yüzde 1000 bölünme gerçekleşirse bu hissede, hisse fiyatı 100 liraya düşecektir. 500 liraya 5 tane, 1000 liraya 10 tane veya 2000 liraya 20 tane hisse senedi alabilirsiniz. Öncesinde aldığınız 1 lot ile sonrasında aldığınız 10 lot hisse senedinin fiyat farkı yoktur.

Şirket bu artırımı yaparak, daha fazla insan için erişilebilir oluyor. Aynı zamanda bazı vergi avantajları da oluyor.

Bedelsiz Sermaye Artışı İyi Bir Şey mi?

Borsada bir terim var. “To big to fail” yani bir hisse ne kadar büyürse o kadar başarısız olur. Bunun sebebi, hisse senedine erişim imkanının düşecek olmasından kaynaklanır. Bir diğer deyişle, 100 lira olan bir hisse senedini alabilecek insan sayısıyla 1000 lira olan bir hisse senedini alabilecek insan sayısı eşit değildir. Bu sebeple bedelsiz bölünmeler, görünüşte iyi ya da kötü bir etkiye sahip olmazken, bölünme ardından şirketin borsadaki hacmi artacak, dolayısıyla başarı şansı artacaktır. Fakat bölünme ardından fiyatlardaki risk ve avantajlar temelde bölünmeden önceki risk ve avantajlarla aynıdır.

Yasal Uyarı: Bu sitede yazılan bilgiler, genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Kesinlikle yatırım tavsiyesi kapsamında değerlendirilmemelidir. Yatırım tavsiyesi kişiye özeldir ve herkesin gelir durumuna veya mali varlığına göre değişkenlik gösterir. Yatırım tavsiyesi verme yetkisi SPK tarafından aracı kurum olma vasfı verilen şirketlerin sorumluluğundadır. İçeriklerimiz, okuyucularızın aklındaki soruları giderme amacıyla kaleme alınmıştır.